*TDA Dergisi Eylül-Ekim 2020 sayısı Cilt: 126 Sayı: 248 Sayfa: 65-76 Öz Dış kaynaklı bir hastalık olarak Osmanlı topraklarına giren frengi, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra bir salgın haline gelmiştir. Osmanlı Devleti’nde öncelikle Kastamonu ve havalisinde yoğunlaşan frengi, zamanla diğer Anadolu şehirlerine yayılmıştır. Frengi’nin Anadolu’da etkili olan şehirlerinden biri de Hüdavendigar […]
Doç. Dr. Celil Bozkurt
Dağ yöresinin aslanları: Atranos Taburu
Osmanlı Devleti’nin kuruluş coğrafyasında bulunan Bursa’nın Dağ Yöresi, stratejik konumu ve yoğun Türk nüfusuyla tarihte önemli roller oynamıştır. Osmanlı’nın Orhan Bey döneminde oluşturulan ilk yaya ve müsellem ordularına da kaynaklık eden yöre, sonraki yıllarda tımara açılmasıyla birlikte devletin bir asker kaynağı durumuna gelmiştir. Yöre insanının kendine has cesaret ve kahramanlığı, […]
Ağustos zaferlerimiz kutlu olsun
Tarihimizin onur sayfalarını oluşturan milli bayramlar, gücünü tarihten alan Türk milleti için vazgeçilmez öneme sahiptir. Bir asker millet olarak Türkler, tarihteki en büyük başarılarını askerlik ve teşkilatçılıkta göstermiştir. Bundan dolayıdır ki Türkler, düşmanları tarafından bile takdir edilmekten geri kalmamıştır. Türkler, tarihin her döneminde devlet kuran ve bağımsız olarak varlığını sürdüren […]
İSMET İNÖNÜ HANESİNDE BİR DAĞLI: HARMANCIKLI MEMİŞ AYDIN
Dağ yöresi insanı, genellikle geri kalmış bir bölgenin fakir ve mütevazı insanları olarak bilinir. Dağlılar, fakir olmakla birlikte ekmeğini taştan çıkaracak kadar çalışkan ve dürüst yaşamlarıyla daima takdir edilmiştir. Osmanlı arşiv belgelerinde dağ yöresi, medeniyetin nimetlerinden pek nasibini almayan bir bölge olarak anılırken, dağlılar da vatanına milletine son derece bağlı […]
Hüdavendigar Valisi’nin Orhaneli Raporu
Günümüzde dört ilçeyi (Orhaneli, Keles, Büyük Orhan, Harmancık) kapsayan Dağ Yöresi, Osmanlı döneminde Atranos kazasına tabi olarak idare edilmekteydi. 1913’de yapılan bir değişiklikle Atranos, Orhaneli adıyla idari literatüre girmiştir. Osmanlı devlet adamlarının zaman zaman Dağ Yöresi hakkında hazırladığı raporlar, yöremizin tarihi, sosyo-ekonomik yapısı ve idari düzenine dair önemli bilgiler vermektedir. […]
BURSA MÜZESİ MÜDÜRÜ ALİ RIZA YALGIN’IN DAĞ YÖRESİ GEZİSİ
Dağ Yöresi, dağlık yapısı ve çevre yerleşimlere olan kısıtlı ulaşımıyla tarihte çoğu zaman izole bir yaşam sürmüştür. Bu izolasyon, yöredeki tarihsel ve kültürel dokunun pek bozulmadan günümüze kadar gelmesine zemin hazırlamıştır. Bu otantik yapısı nedeniyle Dağ Yöresi, meraklı bilim insanlarının daima ilgi odağı olmuştur. Bu bağlamda ünlü araştırmacılar, Dağ Yöresi’ni […]
Dağ yöresinin kayıp şehri: KARA ŞEHİR
Dağ Yöresinde antik çağ boyunca önemli şehirler kuruldu. Roma İmparatoru Hadrianus tarafından kurulan Hadrianoi (MS.125), bunların en ünlüsüdür. Kellai olarak bilinen diğer bir şehrin de günümüzde Keles yakınlarında konumlandığı tahmin edilmektedir. Büyük olasılıkla Keles’in adı da Kellai şehrinden gelmektedir. Tıpkı Adranos’un Hadrianoi’den geldiği gibi. Yine Harmancık ilçesine adını veren Çardi […]
DAĞ YÖRESİNDE ROMA ÇEŞMESİ
TARİHİ ROMA ÇEŞMESİNİN İÇLER ACISI HALİ İnsanlığın paleolitik dönemlerinden günümüze kadar çok farklı uygarlıklara ev sahipliği yapan Dağ Yöresi, sahip olduğu zengin tarihi ve kültürel miras ile dikkat çekiyor. Yöremizin hemen her köyünde Bitinya, Lidya, Roma, Bizans veya Osmanlı medeniyetine ışık tutan kalıntılara rastlamak mümkündür. Bu kalıntıların bir kısmı Uludağ […]
Dağ yöresinin kadim Türkleri: Manavlar
Büyük Selçuklu Hükümdarı Alparslan’ın Bizans İmparatoru Romen Diyojen karşısında kazandığı Malazgirt Zaferi, Anadolu’nun Türkleşmesi için bir milat kabul edilir. Zaferin hemen ardından Anadolu’ya başlayan yoğun Türk göçleri, periyodik olarak devam etmiş ve zamanla Anadolu’nun Türkleştirilmesiyle sonuçlanmıştır. Anadolu’nun değişik bölgelerine yayılan Türk boyları, başlangıçta beylik halinde örgütlenirken zamanla Anadolu Selçuklu ve […]
DAĞ YÖRESİ’NİN DÜNYACA ÜNLÜ HATİBİ: AELIUS ARISTIDES
Dağ Yöresi, tarih boyunca önemli medeniyet ve kültürlere ev sahipliği yaptı. Bu yönüyle zengin bir birikime sahip olan yöre, dünya medeniyetine mal olmuş önemli isimler de yetiştirdi. Eserleri hala ilgi gören Yunanlı düşünür Alius Aristides, genç yaşta haklı bir şöhrete kavuşan Romalı Doktor Aristokles ve Osmanlı’da geleneksel okçuluğun zirvesi kabul […]